Stanowisko w sprawie zdrowego żywienia uczniów w szkołach

Szanowni Państwo,

Informujemy, że z inicjatywy Rady Programowej ds. Promocji Zdrowia i Profilaktyki Problemów Dzieci i Młodzieży działającej przy Ośrodku Rozwoju Edukacji oraz dzięki współdziałaniu wielu Partnerów:

• Ministerstwa Zdrowia, Departament Matki i Dziecka,
• Głównego Inspektoratu Sanitarnego,
• Instytutu Matki i Dziecka,
• Instytutu Żywności i Żywienia,

pierwszy raz w Polsce przygotowano stanowisko w sprawie zdrowego żywienia uczniów w szkołach. Dokument został podpisany przez Ministra Edukacji Narodowej, Ministra Zdrowia oraz Ministra Sportu i Turystyki.

Treść Stanowiska nawiązuje do:

• Narodowego Programu Zdrowia na lata 2007-2015, cel operacyjny 2,
• POLHEALTH Narodowego Programu Zapobiegania Nadwadze i Otyłości oraz Przewlekłym Chorobom Niezakaźnym poprzez poprawę Żywienia i Aktywności Fizycznej na lata 2007-2011,
• Rekomendacji nr 18 Raportu Młodzi 2011, opracowanego pod redakcją Ministra Michała Boniego.

Stanowisko jest także podstawą do wdrażania i upowszechniania w Polsce europejskiego programu HEPS (Healthy Eating and Physical Activity in Schools, realizowanego w latach 2009-2011 z funduszy Unii Europejskiej w ramach Programu Zdrowia Publicznego.

Aktualnie w Polsce opracowano adaptację programu oraz rozpoczęto realizację projektu pilotażowego w szkołach.

Treść Stanowiska została umieszczona na stronie internetowej MEN w dniu 8 października 2011 r.

Stanowisko Ministra Edukacji Narodowej, Ministra Zdrowia oraz Ministra Sportu i Turystyki w sprawie działań podejmowanych przez szkoły w zakresie zdrowego żywienia uczniów

Zdrowe, racjonalne żywienie jest jedną z podstawowych potrzeb człowieka i warunkiem prawidłowego rozwoju, dobrego samopoczucia oraz pełnej dyspozycji do uczenia się. Nieprawidłowości w żywieniu są przyczyną wielu zaburzeń, w tym w ostatnich latach, epidemii nadwagi i otyłości. Statystycznie podaje się, że w Europie otyłe jest, co czwarte dziecko. W Polsce nadwagę ma 18 proc. dzieci i młodzieży w wieku szkolnym. Jest to poważne zagrożenie dla zdrowia polskiego społeczeństwa, gdyż wyniki badań wskazują, że u 80 proc. dzieci z otyłością utrzymuje się ona w dalszych latach życia.

Ważną rolę w zaspokajaniu potrzeb żywieniowych dzieci i młodzieży oraz w kształtowaniu właściwych zachowań w tym zakresie powinna odgrywać szkoła. Dla realizacji tych zadań niezbędne jest podjęcie przez szkoły wszystkich typów działań w zakresie wspierania zdrowego żywienia uczniów, w tym szczególnie:

1. Umożliwienie uczniom dostępu do produktów i napojów o najwyższych walorach zdrowotnych oraz właściwa organizacja posiłków, w tym:

1. tworzenie warunków umożliwiających spożywanie śniadań szkolnych w klasach przez wszystkich uczniów, wspólnie z nauczycielem,
2. uczestnictwo w programach, ustanowionych przez Komisję Europejską w ramach Wspólnej Polityki Rolnej, realizowanych przez Agencję Rynku Rolnego: Dopłaty do spożycia mleka i przetworów mlecznych w placówkach oświatowych (tzw. Szklanka Mleka i Owoce w szkole),
3. dobór asortymentu produktów żywnościowych i napojów w sklepikach szkolnych zgodny z zasadami zdrowego żywienia (w tym zwłaszcza ograniczenie produktów i napojów o dużej zawartości cukru, soli i tłuszczów),
4. zapewnienie uczniom dostępu do wody pitnej,
5. organizacja dożywiania uczniów z rodzin o niskich dochodach w sposób przeciwdziałający ich dyskryminacji,
6. w szkołach, w których wydawane są obiady lub inne ciepłe posiłki dla uczniów, przestrzeganie przy ich przygotowywaniu zaleceń Instytutu Żywności i Żywienia,
7. uwzględnianie specyficznych potrzeb żywieniowych uczniów z chorobami przewlekłymi (m.in. z otyłością, cukrzycą, celiakią, fenyloketonurią, nietolerancją mleka).

2. Podejmowanie działań w zakresie edukacji żywieniowej, jako elementu edukacji zdrowotnej, w tym:

1. realizacja wymagań dotyczących prawidłowego odżywiania zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego w zakresie poszczególnych przedmiotów, w tym organizacja zajęć praktycznych związanych z przygotowywaniem zdrowych posiłków, a także podejmowanie działań określonych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 maja 2011 r. w sprawie sposobu realizacji środków towarzyszących służących zapewnieniu skutecznego wykonania programu Owoce w szkole (Dz. U. Nr 103, poz. 594),
2. wdrażanie dodatkowych programów edukacyjnych, dotyczących prawidłowego odżywiania się dzieci i młodzieży; dokonywanie ewaluacji wyników realizacji tych programów,
3. umożliwianie nauczycielom i innym pracownikom szkoły udziału w różnych formach doskonalenia zawodowego w zakresie zdrowego żywienia,
4. podejmowanie współpracy na poziomie lokalnym (z rodzicami, jednostką samorządu terytorialnego, społecznością lokalną).

Powyższe działania zostały opracowane w wyniku współpracy Ministerstwa Edukacji Narodowej, Ministerstwa Zdrowia oraz Ministerstwa Sportu i Turystyki podjętej na podstawie podpisanego w dniu 23 listopada 2009 r. Porozumienia o współpracy między Ministrem Edukacji Narodowej, Ministrem Zdrowia i Ministrem Sportu i Turystyki w sprawie promocji zdrowia i profilaktyki problemów dzieci i młodzieży.