Sprawozdanie z ewaluacji szkół

Projekt Śląska Sieć Szkół Promujących Zdrowie, realizowany jest od 2003 roku. Bierze w nim udział około 300 szkół, z których 174 otrzymało już Certyfikat Śląskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie, a 4 otrzymały Polski Certyfikat Szkoła Promująca Zdrowie (szczegółowe informacje na temat zasad i kryteriów przynależności na stronach Metisu www.metis.pl/zdrowie/), pozostałe podjęły działania zmierzające do uzyskania certyfikatu. W ramach działań szkoły tworzą trzyletni program, i realizują zadania, które mają wprowadzić pozytywne zmiany prozdrowotne w środowisku szkolnym.
W roku 2008 Certyfikat Śląskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie otrzymały 33 placówki – przedszkola, szkoły podstawowe, gimnazja, szkoły ponadgimnazjalne i policealne.
Raporty z rocznego okresu kandydackiego są dowodem na to, ze w szkołach nastąpiło wiele pozytywnych i trwałych zmian, w różnych obszarach pracy szkoły, które postaram się przybliżyć w niniejszym sprawozdaniu.
Obszary w których szkoły pracują nad pozytywną zmianą wybrane zostały po diagnozie wstępnej przeprowadzonej w okresie przygotowawczym, w związku z tym są różne w poszczególnych placówkach.
Ogólnie można powiedzieć, że obszary te to przede wszystkim: zdrowe odżywianie, zdrowie fizyczne, higiena, profilaktyka, zdrowie psychiczne i społeczne, bezpieczeństwo i baza szkoły.
Prezentujemy niektóre z przedsięwzięć.

W obszarze zdrowego odżywiania zmieniony został asortyment w sklepikach szkolnych, oraz urozmaicono posiłki w szkolnych stołówkach (Szkoła Podstawowa nr 7 w Mikołowie, Szkoła Podstawowa nr 4 w Wodzisławiu Śląskim, SP nr 8 w Czerwionce-Leszczynach), organizowane były konkursy "Powiedz mi co jesz, a powiem ci kim jesteś" – Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Mysłowicach, "Dzień Zdrowej Żywności" – raz w miesiącu w SP nr 4 w Wodzisławiu Śląskim, "Chronię Swoje Zdrowie" – quiz wiedzy i konkurs "Wiem co jem" w Przedszkolu Miejskim nr 20 w Sosnowcu, "Zdrowym być – to zdrowo żyć" i Dzień Zdrowego Żywienia w SP nr 12 w Katowicach, "Tydzień dla serca" – zajęcia praktyczno-kulinarne oraz quiz wiedzy w Przedszkolu Miejskim nr 57 w Sosnowcu, konkursy i zdobywanie sprawności kucharza, dietetyka, kelnera w Miejskim Przedszkolu nr 10 w Jaworznie, konkursy wiedzy o zdrowej żywności w SP nr 78 w Mikołowie i Gimnazjum nr 3 w Orzeszu-Gardawicach, tygodniowy cykl zajęć "Owoce z naszych sadów" w Zespole Szkolno-Przedszkolnym nr 9 w Żorach.

W SP nr 7 w Żorach we wszystkich klasach wprowadzono zwyczaj wspólnego spożywania posiłków. W większości certyfikowanych placówek uczniowie samodzielnie wykonują zdrowe potrawy i układają zdrowe jadłospisy.

W SP nr 10 w Sosnowcu realizowano projekt edukacyjny "Kosmiczne lekcje o zdrowiu". W SP nr 44 w Katowicach realizowano program "Smak zdrowia", oraz zorganizowano Dzień Zdrowia. W Przedszkolu nr 10 w Jaworznie nawiązano współpracę z Kołem Gospodyń Wiejskich w celu propagowania i przygotowywania tradycyjnych polskich potraw.

W SP nr 3 w Dąbrowie Górniczej zorganizowano prelekcje na temat żywności ekologicznej połączoną z degustacją. Uczniowie SP nr 41 w Gliwicach wzięli udział w projekcie "Żyjmy Zdrowo – aktywność fizyczna i zdrowe odżywianie w trosce o harmonijny rozwój społeczeństwa", w ramach którego uczestniczyli w pilotażowych interaktywnych zajęciach przeprowadzonych przez przedstawicieli Polskiego Klubu Ekologicznego. W szkole tej przeprowadzono również cykl imprez "Wiosna ze zdrowiem – zdrowe Gliwice" połączony z zajęciami o tematyce regionalnej (konkursy, zawody, prezentacje), realizowano autorski program "Smak zdrowia".

Zdrowie fizyczne – we wszystkich placówkach odbywają się różnego rodzaju zawody, Dni Sportu, imprezy rodzinne, środowiskowe, w wielu organizowane są wyjazdy na basen. W Gimnazjum nr 3 w Orzeszu-Gardawicach realizowano projekt "Trzymaj Formę", uczniowie brali udział w wycieczkach rowerowych (SP nr 3 w Lublińcu – rajd rowerowy z zadaniami praktycznymi dla uczniów, SP nr 9 w Wodzisławiu Śląskim – rajd Gołężyców, w SP nr 8 w Żorach rodzinny rajd rowerowy, rodzinne zawody sportowe w SP nr 15 w Sosnowcu, 3 rajdy górskie i 4 rowerowe w Gimnazjum nr1 w Mysłowicach), w wyjazdach na łyżwy i basen.

W Miejskim Przedszkolu nr 10 w Jaworznie stosowane są niekonwencjonalne przybory do ćwiczeń, w Zespole Szkół w Lgocie Górnej wdrożono własny program zajęć pozalekcyjnych wychowania fizycznego "Rozwijam swoje umiejętności sportowe".

W większości placówek odbywały się zawody i turnieje sportowe (w Szkole Ponadgimnazjalnej Województwa Śląskiego zorganizowano spartakiadę sportową – międzywydziałowe rozgrywki w piłkę nożną i siatkową, w SP nr 9 w Wodzisławiu Śląskim "Tydzień ze sportem dla zdrowia" i "Święto sportu", w SP nr 8 w Czerwionce-Leszczynach tydzień zdrowia "Rusz się człowieku" podczas którego przeprowadzono loterię pod hasłem "Pomagamy niepełnosprawnym sportowcom", projekt "Rusz się człowieku" realizowano również w SP nr 3 w Dąbrowie Górniczej gdzie wprowadzono także zajęcia taneczne połączone z nowoczesnymi formami ruchu: aerobic, calanetics, steep), Dni Sportu, turnieje międzyklasowe, wprowadzono zajęcia z gimnastyki korekcyjnej.

W SP nr 9 w Wodzisławiu Śląskim realizowano program "Delfin" – nauka pływania dla uczniów, W SP nr 5 w Mysłowicach uczniowie wyjeżdżają na basen i doskonalą techniki pływania, w Przedszkolu Miejskim nr 57 w Sosnowcu dzieci uczyły się technik pływania i brały udział w konkursie pływackim, uczniowie SP nr 7 w Mikołowie wyjeżdżali na basen, brali udział w rajdach rowerowych, zawodach sportowych, wycieczkach pieszych i dodatkowych zajęciach sportowych (uczniowie klas III – VI), sala gimnastyczna została po południu udostępniona dla rodziców i pracowników szkoły.

W placówkach promujących zdrowie zdecydowanie wzrosła ilość wycieczek i wyjść rekreacyjnych, często z udziałem rodziców. W SP nr 3 w Lublińcu co roku organizowany jest konkurs na najbardziej usportowiona klasę i najlepszego sportowca szkoły, organizowane są sportowe zajęcia popołudniowe w ramach pożytecznego spędzania czasu wolnego. W SP nr 5 w Mysłowicach powstał Uczniowski Klub Sportowy, szkoła gościła wielu wybitnych sportowców m.in. Otylię Jędrzejczak, Adama Małysza, Roberta Korzeniowskiego, Mariusza Puzianowskiego, Roberta Kubicę.

Higiena i profilaktyka – organizowane były pogadanki z higienistką dla dzieci i rodziców (SP nr 3 w Lublińcu, Przedszkole Miejskie nr 57 w Sosnowcu), spotkania z lekarzami (prelekcja stomatologa (Przedszkole Miejskie nr 15 w Częstochowie, SP nr 3 w Dąbrowie Górniczej, Przedszkole Publiczne w Przyrowie – wycieczka do gabinetu stomatologicznego i pediatrycznego, pogadanka z lekarzem, Miejskie Przedszkole nr 10 w Jaworznie – spotkanie ze stomatologiem w ramach akcji "Tydzień Uśmiechu", Przedszkole Miejskie nr 20 w Sosnowcu, SP nr 3 w Lublińcu – spotkanie z lekarzem pediatrą), utworzono kąciki czystości.

W wielu placówkach szczególny nacisk zwrócono na higiena jamy ustnej – fluoryzacja zębów (SP nr 7 w Mikołowie, SP nr 15 w Sosnowcu, SP nr 3 w Dąbrowie Górniczej), przeglądy stomatologiczne (Przedszkole Miejskie nr 57 w Sosnowcu). W SP nr 44 w Katowicach przeprowadzono badania profilaktyczne dla uczniów klas IV i zorganizowano Tydzień Uśmiech w ramach akcji poświeconej higienie jamy ustnej. W SP nr 25 w Częstochowie problemowi próchnicy wśród uczniów poświęcono cały pierwszy rok realizacji programu – odbywały się apele, wystawy ("Chory Ząbek"), konkursy, przedstawienia ("Baba Jaga u dentysty"), akademie, uczniowie wykonywali prace multimedialne, odbył się teleturniej, pogadanki z uczniami i rodzicami.

Realizowano programy profilaktyczne np. "Siedem kroków" w SP nr7 w Mikołowie, "Noe", "Dragi stop" w Gimnazjum nr 3 w Orzeszu-Gardawicach, "Zielona szkoła uczy i bawi" w SP nr 9 w Wodzisławiu Śląskim, "Spójrz inaczej", "7 kroków", "Agresji Nie" w Gimnazjum nr 1 w Mysłowicach.

Organizowane były konkursy wiedzy, quizy, konkursy plastyczne, organizowano inscenizacje o charakterze profilaktycznym (Miejskie Przedszkole nr 15 w Częstochowie, SP nr 9 w Wodzisławiu Śląskim, SP nr 7 w Mikołowie, Miejskie Przedszkole nr 10 w Jaworznie, SP nr 3 w Dąbrowie Górniczej, SP nr 15 w Sosnowcu – kilka przedstawień i konkursów), w Gimnazjum nr 6 w Bytomiu zwiększono ilość kółek przedmiotowych, zorganizowano spektakl pt. "Nikotyna to na Twoje zdrowie kosa, a więc... olej papierosa" i "Przeciw agresji", projekty edukacyjne "AIDS nie wybiera – Ty możesz" i "Spraw by Twój organizm był w wybornej kondycji" podczas jego realizacji odbyło się wiele szkoleń i warsztatów dla uczniów i rodziców a zakończony był festynem środowiskowym podczas którego ambulans do pobierania krwi zebrał 20 litrów krwi, opracowano też komiksy w programie Comoc Life na temat zachowań asertywnych, w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w Mysłowicach konkurs na ulotkę o szkodliwości palenia tytoniu i na najlepszą prezentacje multimedialna z zakresu tematyki prozdrowotnej pt. "Szlachetne zdrowie". W placówkach powstały "kąciki czystości" (SP nr 7 Mikołów, Przedszkole Publiczne w Przyrowie).

Uczniowie brali udział w debatach np. "Nałogom stop" w SP nr 4w Wodzisławiu Śląskim, "Skutki alkoholizmu" w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych nr 3 w Mysłowicach gdzie odbywały się również warsztaty i ćwiczenia na temat asertywności, agresji, stresu przedmaturalnego, "Żyję bez ryzyka AIDS" w Szkole Policealne Województwa Śląskiego w Zawierciu, "Ruch to zdrowie" SP nr 8 w Czerwionce-Leszczynach.

W SP nr 7 w Mikołowie uczniowie kl. I - III zostali przebadani pod katem wad postawy (podobnie jak w Przedszkolu Publicznym w Przyrowie i SP nr 3 w Dąbrowie Górniczej), przeprowadzono badania przesiewowe "Śnieżnobiały uśmiech". Badania przesiewowe przeprowadzono również w SP nr 3 w Dąbrowie Górniczej – badanie wzroku, obocznego skrzywienia kręgosłupa, trzykrotne pomiary RR, badanie postawy, antropometryczne, widzenia barwnego. W Gimnazjum nr 1 w Mysłowicach po raz trzeci zorganizowano "Białą sobotę" uczestnicy mogli skorzystać z bezpłatnych badań i konsultacji lekarskich, na terenie szkoły zorganizowano Rejonowe Mistrzostwa Pierwszej Pomocy dla gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych (we współpracy z Zarządem Rejonowym PCK i Wydziałem Reagowania Kryzysowego i Bezpieczeństwa Publicznego), zorganizowano też imprezę "Bezpieczne gimnazjum" we współpracy z Komendą Miejska Policji w Mysłowicach. SP nr 12 w Katowicach wypowiedziała walkę hałasowi. W Przedszkolu Miejskim nr 57 w Sosnowcu zorganizowano bezpłatne badania poziomu cukru i ciśnienia dla rodziców i pracowników przedszkola. SP nr 9 w Wodzisławiu Śląskim zorganizowała Powiatowe Mistrzostwa Aerobiku, uczniowie brali również udział w IV Olimpiadzie dla Niepełnosprawnych pod patronatem starosty powiatu wodzisławskiego.

Uczniowie SP nr 3 w Lublińcu wzięli udział w akcji Jerzego Owsiaka "Ratujemy i uczymy się ratować" szkolenie przez wolontariuszy skończyło się przekazaniem szkole fantomów do nauki resuscytacji i podręczników dla dzieci. W SP nr 3 w Dąbrowie Górniczej przeprowadzono kurs pierwszej pomocy – resuscytacja krążeniowo-oddechowa, pomoc w przypadku omdleń, skaleczeń,. złamań, ukąszeń i innych – uczniowie starsi uczyli się pod okiem opiekuna szkolnego koła PCK, a potem pod opieka higienistki przeszkolili uczniów klas młodszych.

W ramach profilaktyki uzależnień w SP nr 3 w Lublińcu organizowane są konkursy plastyczne, inscenizacje, prelekcje, warsztaty profilaktyczne: "Stop przemocy rówieśniczej", "Wojna pokoleń". "Na drodze ku szczęściu"., "Dzieciaki z klasą", zajęcia socjoterapeutyczne dla uczniów nadpobudliwych i wycofanych. Uczniowie i nauczyciele Szkoły Policealnej Województwa Śląskiego w Zawierciu organizowali zajęcia wychowawcze dla dziecięcego oddziału Szpitala Powiatowego w Zawierciu, dla dzieci z Przedszkola nr 2, 6, 7 w Zawierciu, dla dzieci z Domu Małych Dzieci w Częstochowie (2 spotkania) na temat zdrowego stylu życia i zdrowego odżywiania, dla mieszkańców internatu zajęcia "Nie dla przemocy". W zakresie udzielania pierwszej pomocy zajęcia w Gimnazjum nr 2 w Zawierciu i Gimnazjum nr 1 w Łazach i dla pracowników policji i ich rodzin z okazji obchodów Dnia Policji w Sosnowcu. W SP nr 10 w Sosnowcu opracowano broszurę edukacyjna dla rodziców "Dlaczego waga twego dziecka ma znaczenie" i "Zdrowe nawyki żywieniowe".

Uczniowie SP nr 3 w Dąbrowie Górniczej brali udział w kampanii społecznej "Zachowaj trzeźwy umysł" i w imprezie miejskiej "Dąbrowa Górnicza mówi nie uzależnieniom". W SP nr 41 w Gliwicach opracowano i wdrożono alternatywne metody spędzania czasu wolnego – wycieczki i rajdy sobotnie, popołudniowe zajęcia SKS, wędrówki "Szlakami lokalnych atrakcji" (trasa opracowana przez nauczycieli)

Zdrowie psychiczne i społeczne – w większości placówek realizowano ciekawe programy profilaktyczne, pracowano projektem (np. SP nr 3 w Dąbrowie Górniczej – "By zdrowym być"). W Przedszkolu nr15 w Sosnowcu realizowany jest program "Ćwicz i usprawniaj umysł" a w Przedszkolu nr 10 w Jaworznie dzieci odpoczywają przy muzyce relaksacyjnej, podobnie jak w Miejskim Przedszkolu 29 w Częstochowie gdzie dodatkowo wprowadzono elementy jogi, plastykoterapię i zajęcia integracyjne, w SP nr 7 w Mikołowie organizowane są zajęcia relaksacyjne muzykoterapii oraz organizowano warsztaty dla rodziców "Moje dziecko jest w IV klasie", "Jak pomóc dziecku w nauce".

W Gimnazjum nr 3 w Orzeszu-Gardawicach realizowano projekt e-future net dzięki czemu uczniowie wiedzą jakie są źródła przemocy, bariery komunikacyjne, potrafią rozpoznawać uczucia i być asertywni. Znają drogi zakażenia wirusem HIV, oraz metody werbowania do sekt i wiedza gdzie szukać pomocy.

Uczniowie Gimnazjum nr 1 w Mysłowicach odbyli szkolenie dotyczące niebezpieczeństw związanych z działalnością sekt prowadzone przez terapeutę z KANY w Katowicach i brali udział w konkursach dotyczących wiedzy o HIV/AIDS. W SP nr 7 w Żorach realizowano programy "Bezpieczna Szkoła", "Jak sobie radzić ze stresem", "Lekcje umiejętności społecznych", "Trening osobowości", "Prawa Dziecka, zapoznano uczniów z obsługą programu komputerowego "Beniamin", realizowano program "Fantastyczne możliwości", w ramach programu "Rodzina" zorganizowano warsztatowe grupy wsparcia dla rodziców, w ramach Comeniusa realizowano projekt "Tradycyjne gry i zabawy zjednoczonej Europy", w szkole działa wolontariat.

W SP nr 12 w Katowicach realizowano program "Szkoła saperów", w którym główny nacisk położono na umiejętności radzenia sobie z własna złością i agresja oraz odpowiedzialność za własne działania.

W Gimnazjum nr 8 z Oddziałami Integracyjnymi w Katowicach zorganizowano konkurs literacki "W zgodzie z sobą i tobą" a w SP nr 8 w Żorach konkurs na plakat "Życzliwość na co dzień". W SP nr 9 w Wodzisławiu Śląskim zorganizowano zajęcia dla nauczycieli "Kultura wypoczynku i relaksacji".

W SP nr 10 w Sosnowcu dzięki przeprowadzeniu gry symulacyjnej "Przychodnia Zdrowia przyjazna dzieciom" zmniejszył się lęk dzieci przed wizytą u lekarza, w Przedszkolu Miejskim nr 7 w Mysłowicach zadbano o poprawę atmosfery poprzez wdrażanie metod aktywnej współpracy personelu. Przedszkole Publiczne w Przyrowie zorganizowało pogadanki dla rodziców na temat zaburzeń emocjonalnych nerwic u dzieci. Dzieci z Przedszkola nr 20 w Sosnowcu nauczyły się jaki ma być rozkład dnia uwzględniający pracę i odpoczynek.

Uczniowie SP nr 41w Gliwicach przygotowali scenki dramowe "Czy jesteśmy podatni na wpływy" uczące asertywnych zachowań i nie ulegania złym wpływom. W SP nr 44 w Katowicach zorganizowano Dzień Życzliwości., oraz warsztaty z zakresu umiejętności komunikowania się z rówieśnikami., opracowano jednolite zasady dyscyplinowania uczniów na lekcji.

W trakcie realizacji programu placówki zwiększyły zakres współpracy z rodzicami w ramach dni integracyjnych (Gimnazjum nr 3 w Orzeszu-Gardawicach, SP nr 9 w Wodzisławiu Śląskim – festyn środowiskowy, Przedszkole nr 15 w Częstochowie – program "Zabawa w Teatr" z udziałem rodziców, w SP nr 3 w Dąbrowie Górniczej spektakl "Dziwna choroba" o tematyce szkodliwości mediów i atrakcyjnych sposobach spędzania czasu wolnego z udziałem rodziców, Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 9 w Żorach – "Dni przeciwdziałania agresji" połączone z zabawami integracyjnymi, Przedszkole Miejskie nr 7 w Mysłowicach – zajęcia dla rodziców wszystkich grup na temat higieny, pracy w służbie zdrowia i zdrowym odżywianiu, w SP nr 8 w Czerwionce-Leszczynach warsztaty dla rodziców "Jak rozmawiać ze swoim dzieckiem", W Przedszkolu Publicznym w Przyrowie na tablicy informacyjnej dla rodziców można znaleźć ciekawe artykuły o zdrowiu, przykładowe ćwiczenia dla dzieci z wadami postawy itp., w SP nr 8 w Żorach warsztaty dla rodziców "Przeciw agresji wśród dzieci", w SP nr 3 w Dąbrowie Górniczej prelekcje dla rodziców "Jak radzić sobie w trudnych sytuacjach wychowawczych" oraz cykl szkoleń dla nauczycieli w temacie radzenia sobie w sytuacjach trudnych wychowawczo. W SP nr 4 w Wodzisławiu Śląskim otwarto świetlicę socjoterapeutyczną.

Uczniowie SP nr 7 w Mikołowie w ramach zajęć ekologicznych mieli zajęcia w Śląskim Ogrodzie Botanicznym, brali udział w seminarium "Bliżej natury, bliżej ogrodu, bliżej człowieka" oraz realizowali projekt "Plantacje roślin energetycznych szansą dla rolnictwa – posadź roślinę chronioną" – w efekcie zadrzewiono i zakrzewiono tereny w otoczeniu szkoły.

Zespół Szkół w Lgocie Górnej nawiązał stałą współpracę ze Środowiskowym Domem Samopomocy w Żarkach co owocuje eliminacją wśród uczniów wszelkich przejawów uprzedzeń, uczy bezinteresownej pomocy i uczula na niesprawiedliwość. W Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Żorach organizowane są "Dni kultury szkolnej", konkurs na "Klasę z klasą", "Dżentelmena i najsympatyczniejszej dziewczynki w szkole", w SP nr 8 w Czerwonce-Leszczynach konkurs "Mistrz dobrego wychowania". W Gimnazjum nr 8 z Oddziałami Integracyjnymi w Katowicach opracowano "12 zasad prawidłowej komunikacji i "Porady dla rodziców".

W SP nr 8 im. Adama Mickiewicza w Żorach nastawiono się na działania proekologiczne – udało się zlikwidować dzikie wysypisko śmieci, urządzono ekoplacyk do prowadzenia zajęć na świeżym powietrzu, upiększono ogródek szkolny, dzięki akcji uświadamiania uczniów i rodziców na temat globalizacji zmniejszyło się zużycie energii elektrycznej, odbyło się wiele imprez środowiskowych m.in. festyn przedwakacyjny i dożynkowy, akcje humanitarne Radosne Święta i Tydzień Miłosierdzia, te i wiele innych działań na rzecz środowiska zaowocowało zdobyciem przez szkołę tytułu "Przyjaciela Ziemi".

Szkoły podstawowe w Mysłowicach (SP nr 17, 16 i 5) od lat organizują spotkania integracyjne uczniów, którzy za rok uczęszczać będą do Gimnazjum nr 5 - jest to bardzo ciekawa i godna propagowania inicjatywa. W Gimnazjum nr 1 w Mysłowicach przeprowadzono 5 akcji charytatywnych (na rzecz PCK, Salezjańskiego Ośrodka Misyjnego, biednych dzieci – prezenty świąteczne, uczennicy poszkodowanej w pożarze, oraz zwierząt ze schroniska).

Bezpieczeństwo i baza – w placówkach odbywały się prelekcje, inscenizacje, konkursy, spotkania z przedstawicielami służb bezpieczeństwa, pracowano projektem, odbywały się pogadanki na temat bezpieczeństwa w szkole, w drodze do szkoły często prowadzone przez policjantów (Miejskie Przedszkole nr 15 i 29 w Częstochowie, Przedszkole Miejskie nr 57 w Sosnowcu, SP nr 4 i9 w Wodzisławiu Śląskim, SP nr 7 w Mikołowie, Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 9 w Żorach, SP nr 8 w Żorach – kampania na rzecz plakietek odblaskowych "Kto wpada w oczy nie wpada pod koła"). Uczniowie poznają zasady ruchu drogowego i zdają egzaminy na kartę rowerowa. W Zespole Szkolno-Przedszkolnym nr 9 w Żorach przeprowadzono cykl zajęć "Bezpiecznie spędzam ferie zimowe i wakacje letnie".

Odbyło się wiele konkursów z zakresu tematyki bezpiecznej szkoły (konkurs na plakat i logo w SP nr 40 w Sosnowcu, quiz wiedzy "Bezpiecznie się bawię", konkurs plastyczny "Dbam o swoje bezpieczeństwo" w Przedszkolu Miejskim nr 20 w Sosnowcu, III edycja międzyszkolnego konkursu wiedzy "Żyjmy zdrowo i bezpiecznie", konkurs plastyczny "Bezpieczna droga do przedszkola" w Przedszkolu Miejskim nr 57 w Sosnowcu, konkurs przedszkolny "Zdrowy i bezpieczny przedszkolak" i plastyczny "Jak wyobrażam sobie w przyszłości bezpieczne podróże wakacyjne" w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Żorach, konkurs plastyczny "Ręka nie musi bić" w Gimnazjum nr 8 z Oddziałami Integracyjnymi w Katowicach). W Przedszkolu Miejskim nr 29 w Częstochowie opracowano "Kodeks bezpiecznego zachowania w różnych sytuacjach", a w Gimnazjum nr 6 w Bytomiu przeprowadzono cykl lekcji na temat sekt. W Przedszkolu Miejskim nr 44 w Sosnowcu przygotowano cykl przedstawień teatralnych dotyczących tematyki bezpieczeństwa, miało miejsce spotkanie ze strażakiem, oraz zajęcia na temat jak postępować w kontaktach z nieznajomymi.

W SP nr 15 w Sosnowcu realizowano program profilaktyczno-zdrowotny "Bezpieczeństwo dobrem najważniejszym – czyli jesteśmy świadomi, skuteczni i bezpieczni" (obrona przed zagrożeniami ze strony psa, jak radzić sobie z zagrożeniami ze strony dorosłych i zasady ewakuacji w obliczu zagrożeń pożarowych, terrorystycznych, pokaz ratownictwa medycznego). Uczniowie SP nr 41 w Gliwicach zostali przeszkoleni z zakresu pierwszej pomocy przedmedycznej. Dzieci z Miejskiego Przedszkola nr 10 w Jaworznie brały udział w spektaklu "Nie pal ognia w lesie" połączonym ze spotkanie ze strażakiem. Wychowankowie Miejskiego Przedszkola nr 15 w Częstochowie byli na wycieczce w siedzibie Ochotniczej Straży Pożarnej. W Zespole Szkół w Lgocie Górnej realizowano program profilaktyczny "Powiedz nie" oraz organizowano spektakle teatralno-profilaktyczne. Gimnazjum nr 3 w Orzeszu-Gardawicach i SP nr 3 w Dąbrowie Górniczej uzyskały Certyfikat Szkoła Bez Przemocy.

SP nr 7 w Mikołowie pozyskała materiały (książki i fantomy) do szkolenia z pierwszej pomocy, zainstalowano w szkole monitoring wejścia do szkoły i zaprowadzono rejestr osób wchodzących, monitoring wprowadzono również w SP nr 44 w Katowicach. W Przedszkolu Miejskim nr 15 w Częstochowie personel został przeszkolony z zakresu udzielania pierwszej pomocy, a w SP nr 9 w Wodzisławiu Śląskim przeszkoleni zostali 3 nauczyciele przez fundację Świat Dzieciom, realizowano również program "Bezpieczeństwo dziecka na drodze" (zorganizowany przez Statoil).

W celu zwiększenia bezpieczeństwa w wielu placówkach zmodernizowano bazę np. w SP nr 9 w Wodzisławiu Śląskim, zlikwidowano szatnie i zakupiono szafki dla uczniów, W Przedszkolu Publicznym w Przyrowie dostosowano krzesła i stoliki do wzrostu dzieci, w Miejskim Przedszkolu nr 15 w Częstochowie zmodernizowano hol i sale, wzbogacono wyposażenie sali gimnastycznej, wymieniono okna, zakupiono parasole przeciwsłoneczne, basen z piłeczkami, patio przystosowane do wypoczynku na powietrzu, kwiaty doniczkowe i obuwie ochronne dla dorosłych, w Gimnazjum nr 3 w Orzeszu-Gardawicach odremontowano sale, pokój nauczycielski i gabinet pedagoga, W SP nr 7 w Mikołowie przeprowadzono remont kuchni, świetlicy, klas i szatni, zorganizowano miejsce do bezpiecznego parkowania rowerów.

Współpraca

W trakcie realizacji zadań zaplanowanych w programach, placówki promujące zdrowie nawiązały współpracę z wieloma instytucjami wspierającymi zdrowie i bezpieczeństwo, m.in. z :

• policją
• ośrodkami zdrowia
• Ochotniczą Strażą Pożarną
• Stacją Sanitarno-Epidemiologiczną
• PCK
• Miejskimi Ośrodkami Pomocy Społecznej
• Miejskimi Ośrodkami Sportu i Rekreacji
• Miejskimi Domami Kultury
• Domami Dziecka
• Poradniami Psychologiczno-Pedagogicznymi
• Ośrodkiem Rehabilitacyjno-Oświatowy Dla Dzieci Niepełnosprawnych w Katowicach
• władzami lokalnymi i instytucjami samorządowymi
• Dziecięcym Centrum Rehabilitacji Środowiskowej w Rabce
• regionalnymi przetwórniami mleczarskimi (np. Jogser w Sosnowcu)
• Hospicjum w Żorach
• Domem Samopomocy w Żarkach
• Kołem Łowieckim "Szarak" w Czerwionce-Leszczynach
• Kołem Miejskim Polskiego Klubu Ekologicznego w Gliwicach
• Wydziałem Bezpieczeństwa Publicznego i Reagowania Kryzysowego UM w Mysłowicach
• Śląskiem Centrum Informacji o Sektach i Grupach Psychomanipulacyjnych KANA w Katowicach
• stacją STATOIL
• organizacjami pozarządowymi (stowarzyszenie "Formy")
• Firmą kosmetyczną Avon
• Colgate-Palmolive Poland Sp. z o.o.
• Medycznym Studium Zawodowym
• Regionalnym Centrum Kształcenia Ustawicznego

Podsumowanie

Powyższy przegląd dotyczy pierwszego roku realizacji programów Szkoły Promującej Zdrowie, szkoły kontynuują rozpoczęte działania i podejmują nowe. Liderzy promocji zdrowia w szkole są w stałym kontakcie z ROM-E Metis – uczestniczą w organizowanych dla nich cyklicznych szkoleniach i konsultacjach, biorą udział w konferencjach i seminariach. Większość z nich po zakończeniu obecnie realizowanego programu zamierza się ubiegać o Polski Certyfikat Szkoła Promująca Zdrowie.

Podsumowując można powiedzieć, ze Szkoła Promująca Zdrowie zwiększa możliwości młodych ludzi do podejmowania działań i dokonywania zmian. Jest miejscem, w którym uczniowie pracując razem z nauczycielami i innymi, mogą osiągnąć sukces. Wzmacnianie młodych ludzi, wspieranie ich wizji i idei umożliwia im wpływ na własne życie i warunki życia środowiska.

Opracował zespół
Pracowni Programów Edukacyjnych
pod kierunkiem Sonii Gogulla