Magdalena Wieczorek

kierownik, nauczyciel-konsultant

e-mail:

na zdjęciu Magdalena Wieczorek

Wprowadzenie

Życie w pośpiechu, pod presją własnych ambicji i chęci sprostania nieuzasadnionym oczekiwaniom ze strony innych ludzi, w niezgodzie z głosem natury, wywołuje duże napięcie psychiczne wyzwalające w organizmie stany negatywne. Człowiek znajdujący się w różnych sytuacjach społecznych nie ma możliwości rozładowania wewnętrznego napięcia. Te napięcia kumulują się, potęgując wrażliwość na kolejne stresy. Stan stałej mobilizacji organizmu prowadzi do wystąpienia negatywnych objawów nerwicowych, psychosomatycznych, takich jak: wzmożona wrażliwość, bóle głowy, mięśni, bezsenność, lęk, niepokój, niestrawność, nadciśnienie. Tym negatywnym skutkom stresów można przeciwdziałać, dbając o higienę psychiczną, racjonalnie wypoczywając, relaksując się.

W szkole problematyka stresu ma wielkie znaczenie zarówno dla uczniów, jak i dla nauczycieli. W szkole występują liczne stresory – fizyczne (zaduch, hałas) oraz emocjonalne. Stres nasila się najbardziej w klasie maturalnej. Wtedy uczniowie poddani są naciskom rodziców i nauczycieli, jedni i drudzy oczekują od nich szczególnej postawy dorosłości i systematyczności w powtarzaniu materiału. Oczekują dobrego zdania matury.

Sami uczniowie również traktują ten egzamin jako niezwykle ważny moment w swoim życiu, przeżywają silny lęk czy uda się im ten etap zakończyć pozytywnie? I już to wystarczy, żeby w uczniu wytworzyć lęk, napięcie stresowe.

Według teorii Selye'ego STRES [1] jest nieswoistą reakcją organizmu na wszelkie stawiane mu "żądania". Selye twierdził, że wszystkie czynniki, na które jesteśmy wystawieni powodują swoiste działanie i nieswoisty wzrost potrzeby spełnienia funkcji przystosowawczych i powrotu do stanu normalnego. Selye dzielił stres na dwa rodzaje:

  • dystres – przykry, powodujący uszkodzenia,
  • eustres – mobilizujący pozytywnie do działania.

W odniesieniu do stresu psychologicznego wyróżnić można trzy nurty określania stresu:

  • jako bodźca, sytuacji lub wydarzenia zewnętrznego o określonych właściwościach,
  • jako reakcji wewnętrznych człowieka, zwłaszcza reakcji emocjonalnych, doświadczanych wewnętrznie w postaci określonego przeżycia,
  • jako relacji między czynnikami zewnętrznymi a właściwościami człowieka.

Jedną z najbardziej znanych teorii stresu psychologicznego jest fenomenologiczno – poznawcze ujęcie wg Lazarusa i Folkman. Według ich definicji stresem jest określona relacja między osobą a otoczeniem, która oceniana jest przez osobę jako obciążająca lub przekraczająca jej zasoby i zagrażająca jej dobrostanowi.

Niniejsza propozycja Poradnika antystresowego dla maturzystów ma zatem nauczyć radzenia sobie ze stresem, pozytywnego myślenia oraz opanowania prostych sposobów panowania nad swym napięciem w organizmie, aby rozładować nadmiar stresu w sytuacji stresującego egzaminu maturalnego.

Poradnik zawiera również praktyczne rady dla uczniów – jak przygotować się do egzaminu maturalnego, w jaki sposób powtarzać materiał i planować powtórki.

Opracowanie: Magdalena Wieczorek

Do pobrania:

Poradnik antystresowy dla maturzystów "Życie w pośpiechu" (2.79 MB)


[1] http://www.psychologia.edu.pl/slownik/id.stres/i.html/udostepnienie19.03.20/08.58.

Opublikowano 20 marca 2020
Wróć