Jeśli otrzymuję obecnie 1660 zł netto świadczenia kompensacyjnego, to na jaką emeryturę mogę liczyć, mając 60 lat, co nastąpi w styczniu 2021 roku. Jakie papiery powinnam złożyć w ZUSi-e? Albo jaki wniosek? Co to znaczy, że przy wnioskach składanych w lipcu lub sierpniu naliczane emerytury są wyższe? O ile? Czy w takim razie mogę złożyć taki wniosek dopiero po upływie kilku miesięcy od osiągnięcia 60 lat?

Przedstawiona przez Panią sprawa ma złożony charakter, nie możemy więc udzielić jednoznacznej odpowiedzi. W konkretnych przypadkach konieczna jest szczegółowa analiza całości sprawy, dlatego poprzez serwis "Pytanie do ZUS" udzielamy wyłącznie ogólnych informacji.
Świadczenie kompensacyjne dla nauczycieli ma charakter okresowy i ustaje z dniem poprzedzającym osiągnięcie powszechnego wieku emerytalnego, który obecnie wynosi 60 lat dla kobiet.
Po ukończeniu 60 roku życia uzyska Pani do uprawnienia do emerytury powszechnej, jednak przyznamy ją dopiero po złożeniu formalnego wniosku.
Jeśli uzyskała Pani prawo do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego w okresie obowiązywania wydłużonego wieku emerytalnego, wówczas świadczenie to będziemy wypłacać do dnia poprzedzającego osiągnięcie wydłużonego wieku emerytalnego. Data, do której przyznane jest świadczenie, jest zapisana w decyzji. W Takim przypadku wniosek o ustalenie uprawnień do emerytury powszechnej może Pan złożyć w dowolnym czasie, po ukończeniu 60 roku życia, ponieważ świadczenie kompensacyjne będziemy wypłacać do dnia poprzedzającego osiągnięcie wydłużonego wieku emerytalnego.
Wniosek o emeryturę (EMP) może Pani pobrać ze strony www.zus.pl. Formularze te są również dostępne w punkcie informacyjnym w sali obsługi klientów, w każdej jednostce organizacyjnej ZUS.
Wysokość emerytury obliczymy wyłącznie na podstawie formalnie złożonego wniosku. Nie możemy wprost określić najkorzystniejszego momentu przejścia na emeryturę ponieważ jej wysokość zależy od wielu parametrów, które zmieniają się w zależności od daty przejścia na emeryturę np. wskaźników waloryzacji kapitału początkowego i składek oraz średniego dalszego trwania życia. Kwota kapitału początkowego i składek zapisanych na indywidualnym koncie ubezpieczonego wzrasta wskutek kolejnych waloryzacji. Wysokość emerytury obliczymy przyjmując wartość wskaźników waloryzacji kapitału początkowego i składek oraz średniego dalszego trwania życia obowiązujących w dacie złożenia wniosku o emeryturę.
Wysokość emerytury powszechnej zależy od:
- kwoty zwaloryzowanych składek na ubezpieczenie emerytalne zapisane na indywidualnym koncie ubezpieczonego,
- kwoty zwaloryzowanych środków zapisanych na subkoncie,
- kwoty zwaloryzowanego kapitału początkowego,
- średniego dalszego trwania życia właściwego dla wieku przejścia na emeryturę.
Jeśli była Pani członkiem otwartego funduszu emerytalnego (OFE) i nie spełniła Pani warunków do przyznania emerytury kapitałowej, wówczas środki te doliczyliśmy do podstawy, od której obliczyliśmy emeryturę powszechną z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Jeśli była Pani członkiem OFE i spełniła Pani warunki do przyznania okresowej emerytury kapitałowej, wówczas do ustalenia wysokości emerytury powszechnej nie uwzględniliśmy środków, które były zapisane na Pani subkoncie. W takim przypadku obok emerytury powszechnej wypłacamy emeryturę kapitałową.
Z tego wynika, że co do zasady emerytura po osiągnięciu wieku powinna być wyższa od świadczenia kompensacyjnego. Należy jednak pamiętać, że nie ma przepisu gwarantującego, iż tak będzie w każdym przypadku.
Czynnikiem, który znacząco wpływa na wysokość emerytury jest waloryzacja składek emerytalnych i kapitału początkowego zapisanych na koncie ubezpieczonego oraz środków zapisanych na subkoncie. Kwoty, które zgromadziła Pani na swoim koncie podlegają waloryzacji rocznej i kwartalnej.
Waloryzacja polega na pomnożeniu zewidencjonowanych kwot składek na koncie i subkoncie przez wskaźnik waloryzacji. Wskaźnik waloryzacji składek i kapitału początkowego ogłaszany jest przez Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" do 25-go dnia miesiąca poprzedzającego termin waloryzacji. Wskaźnik waloryzacji dla środków zapisanych na subkoncie ogłaszany jest przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego do 15 maja każdego roku.
Zapisane na koncie i subkoncie kwoty, w tym również kapitał początkowy, podlegają przede wszystkim waloryzacjom rocznym, które są przeprowadzane od 1 czerwca każdego roku kalendarzowego, przy zastosowaniu wskaźnika waloryzacji ogłoszonego za poprzedni rok. Operacji tej podlegają kwoty zapisane na koncie i subkoncie na dzień 31 stycznia roku, za który przeprowadzamy waloryzację, powiększone o kwoty z tytułu wcześniejszych waloryzacji.
Do ustalenia podstawy obliczenia emerytury przyjmujemy kwoty zapisane na koncie i subkoncie, jednak nie wszystkie z nich możemy objąć waloryzacją roczną. W związku z tym przeprowadzamy jeszcze waloryzację kwartalną. Obejmuje ona odrębnie zwaloryzowane składki i kapitał początkowy na koncie oraz środki na subkoncie. Waloryzacja kwartalna obejmuje składki na ubezpieczenie emerytalne zewidencjonowane na koncie i subkoncie po 31 stycznia roku, za który przeprowadziliśmy ostatnią waloryzację roczną. Waloryzacji kwartalnej podlega kwota składek zewidencjonowanych na ostatni dzień pierwszego miesiąca kwartału, za który jest przeprowadzana, powiększona o kwoty uzyskane w wyniku poprzednich waloryzacji kwartalnych.
Wskaźniki waloryzacji składek za poszczególne kwartały są bardzo zróżnicowane, i tak wskaźnik za I kwartał jest dużo wyższy niż wskaźniki za II, III i IV kwartał oraz wskaźnik waloryzacji rocznej.
Jeśli po złożeniu wniosku i otrzymaniu decyzji uzna Pani, że np. korzystniejsze byłoby złożenie wniosku o emeryturę w innym terminie, może Pani swój wniosek wycofać. Wniosek można wycofać najpóźniej w ciągu miesiąca od otrzymania od nas decyzji.
Zachęcam Panią do skorzystania z porady doradcy emerytalnego. Stanowisko jest dostępne w każdej jednostce ZUS. Doradca wyjaśni Pani od czego zależy wysokość emerytury, a dodatkowo wyliczy w kalkulatorze emerytalnym wysokość prognozowanego świadczenia w zależności od wskazanego przez Panią planowanego momentu przejścia na emeryturę. Obecnie możliwe są także e-wizyty – poradę otrzyma Pani bez konieczności wychodzenia z domu, przez spotkanie on-line. Więcej o e-wizytach na stronie www.zus.pl.

Anna Sobańska-Waćko
12 listopada 2020 07:28