Jak oblicza się wysokość rekompensaty?
Jak należy udokumentować?

Rekompensaty za pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługują osobom urodzonym po 31 grudnia 1948 r., które spełniają następujące warunki:
- przed 1 stycznia 2009 r. pracowały w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze stale i w pełnym wymiarze czasu pracy przez co najmniej 15 lat,
- nie mają ustalonego prawa do wcześniejszej emerytury, np. z Karty Nauczyciela, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego ani emerytury pomostowej,
- wystąpią z wnioskiem o emeryturę w powszechnym wieku emerytalnym (60 lat dla kobiet, 65 lat dla mężczyzn),
- dołączą do tego wniosku świadectwo pracy lub zaświadczenie, które potwierdza, że wykonywały pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.
Rekompensatę ustalamy wyłącznie do emerytury powszechnej. Rekompensata nie przysługuje przy wcześniejszej emeryturze ani przy nauczycielskim świadczeniu kompensacyjnym.
Od czego zależy wysokość rekompensaty
Wysokość rekompensaty zależy m.in. od:
- stażu ubezpieczeniowego (okresów składkowych i nieskładkowych sprzed 1 stycznia 2009 r.),
- czasu, przez jaki ubezpieczony wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przed 1 stycznia 2009 r.,
- obniżonego wieku emerytalnego określonego dla danego rodzaju pracy,
- wieku który ubezpieczony osiągnął 31 grudnia 2008 r.
Jak wyliczamy rekompensatę?
Rekompensatę obliczamy według wzoru:
R = 64,32 x K x X 
gdzie:
- R - oznacza kwotę rekompensaty,
- 64,32 – to wartość stała,
- K - oznacza kwotę emerytury "hipotetycznej" obliczonej w decyzji o ustaleniu kapitału początkowego (suma części socjalnej, części za okresy składkowe i części za okresy nieskładkowe),
- X - współczynnik, który określa, jaką część wymogów do wcześniejszej emerytury ubezpieczony spełnił do 31 grudnia 2008 r. Obliczamy go w następujący sposób:
1. badamy, ile lat okresów składkowych i nieskładkowych ubezpieczony miał na 31 grudnia 2008 r. w stosunku do 20 lat (kobieta) lub 25 lat (mężczyzna) wymaganego stażu ubezpieczeniowego.
2. sprawdzamy, przez ile lat ubezpieczony pracował (na umowie o pracę) w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze i czy było to wymagane 15 lat.
3. sprawdzamy stosunek wieku na 31 grudnia 2008 r. pomniejszonego o 18 lat (zakładamy, że w takim wieku zaczyna się pracę, nie ma znaczenia, ile faktycznie ubezpieczony miał lat, gdy zaczął pracować) do obniżonego wieku, w którym ubezpieczony mógł przejść na emeryturę, również pomniejszonego o 18 lat.
4. mnożymy wszystkie wartości, które otrzymaliśmy w poprzednich działaniach i z iloczynu tych składowych wyciągamy pierwiastek sześcienny. Obliczona wartość to właśnie współczynnik X.
Kwotę rekompensaty, którą obliczymy w ten sposób, dodajemy do wartości kapitału początkowego. Obie te kwoty są waloryzowane przy obliczaniu emerytury.

Anna Sobańska-Waćko
9 kwietnia 2021 10:20