9 września - Światowy Dzień FAS

FAS – choroba, której może nie być, zależy to od wyboru człowieka.

FAS Fetal Alkohol Syndrom – Płodowy Zespół Alkoholowy – zaburzenia pojawiające się u dzieci, które w życiu prenatalnym poddawane są ingerencji alkoholu spożywanego przez ich matkę.

Niszczenie mózgu oraz poszczególnych układów jest spowodowane teratogennym działaniem alkoholu na nie narodzone dziecko, mogą zaznaczać się deformacje twarzoczaszki, mikrocefalia. Rozmiar szkód nieodwracalnych zależy od: stylu picia matki, czynników genetycznych fazy ciąży – najniebezpieczniejszy pierwszy trymestr.

Do jednostek chorobowych, które wywołane są piciem alkoholu przez matki w ciąży należą:

• Fetal Alkohol Effects FAE – Poalkoholowy Efekt Płodowy
  Symptomy to: niespecyficzne zaburzenia rozwoju i zachowania, nie występują zmiany w wyglądzie zewnętrznym
• Alkohol Related Defects ARBD Poalkoholowy Defekt Urodzeniowy
  Symptomy to m.in.: wady serca, zaburzenia zmysłu wzroku i słuchu, anomalie stawów
• Alkohol Related Neurodevelopment ARND Poalkoholowe Zaburzenia Rozwoju Układu Nerwowego
  Symptomy: zaburzenia uwagi, zaburzenia zachowania

Zmiany mózgowe, zmiany w ośrodkowym układzie nerwowym spowodowane piciem przez matkę alkoholu w czasie ciąży mogą stać się przyczyna wielu problemów np.: obniżenie inteligencji, upośledzenie zdolności uczenia się, opóźnienie rozwoju mowy, nietypowe zachowania. Dzieci nie pojmują związków przyczynowo-skutkowych, mają problemy z pamięcią, cierpią na brak wyobraźni.

Dzieci cierpiące na FAS w wieku szkolnym są postrzegane jako:
Złośliwe, męczliwe, nie potrafiące się skoncentrować, labilne, nadmiernie podatne na wpływ rówieśników, samotne, wyobcowane, skoncentrowane na sobie, potrzebujące natychmiastowej gratyfikacji.
Okres dojrzewania charakteryzuje się słabą zdolością właściwej oceny sytuacji, problemami z myśleniem abstrakcyjnym, niską umiejętnością rozwiązywania problemów, podejmowania decyzji, samostanowienia o sobie, osoby niebywale ulegające wpływom.

Nie ma bezpiecznej dawki alkoholu, żadna ilość alkoholu spożyta przez kobietę w ciąży nie jest bezpieczna dla dziecka.

Barbara Spierzak
Konsultant Pracowni Wychowania

Bibliografia:
Klecka M. Materiały szkoleniowe Śląskiego Oddziału Stowarzyszenia Zastępczego Rodzicielstwa, Mysłowice 2000 r.
Uszkodzenia płodu wywołane alkoholem, PARPA, Warszawa 1997 r.
Woronowicz B.T, Alkoholowe vademecum dla każdego, Ośrodek apostolstwa Trzeźwości, Zakroczym 1993 r.
Woronowicz B.T, Alkoholizm jest chorobą, PARPA, Warszawa 1998 r.